تحولات منطقه

جو بایدن، رییس‌جمهور آمریکا درحالی به‌زودی به ریاض سفر می‌کند که این سفر با تحلیل‌های زیادی همچون، عادی‌سازی روابط آل‌سعود با رژیم‌صهیونیستی و شکل‌گیری ناتوی عربی مطرح است، «حسن دانایی‌فر»، سفیر سابق ایران در عراق با اشاره به این موضوعات، عنوان کرد: اینکه مذاکرات هسته‌ای و تنش‌هایی برجامی در نزدیک شدن کشورهای عربی منطقه با رژیم‌صهیونیستی تاثیرگذار است، اینگونه نیست و نمی‌توان مذاکرات برجامی ایران را عامل اصلی خیز کشورهای عربی منطقه به‌سوی رژیم‌صهیونیستی دانست. امکان عادی‌سازی روابط عربستان‌سعودی با رژیم‌صهیونیستی هست ولی زمانش کم است و در سفر جو بایدن به ریاض این امر رخ نمی‌دهد.

خاورمیانه در آستانه یک دگرگونی است
زمان مطالعه: ۶ دقیقه

به گزارش قدس آنلاین، عادی‌سازی روابط کشورهای عربی منطقه با رژیم‌صهیونیستی که تلاش می‌کند این روابط و سازش‌های نمایشی را گسترش دهد با سفر جو بایدن به منطقه درحال رایزنی است؛ عادی‌سازی‌هایی که در دوران دونالد ترامپ هم بین امارات و بحرین با رژیم‌صهیونیستی رسانه‌ای شد. اکنون و با سفر بایدن به ریاض و همچنین احتمال توافق هسته‌ای میان ایران و کشورهای غربی، این تحلیل می‌رود که اینگونه سفرها و رایزنی‌ها تا چه اندازه موثر واقع می‌شود.
از سوی دیگر، تشکیل ناتوی عربی میان کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس با برخی کشورهای منطقه همچون اردن، عراق و مصر درحالی در آستانه سفر رییس‌جمهور آمریکا به ریاض مطرح می‌شود که این کشورها همچنان در شکل‌گیری شورای تعاون همکاری کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس با یکدیگر اختلاف دارند و پس از سال‌ها جنگ در یمن، هنوز نتوانسته‌اند بر سر یک میز مشترک گرد هم آیند. با این وصف، چگونه اراده‌ای برای راه‌اندازی ناتوی عربی در منطقه از خود نشان می‌دهند که این نیز جای سوال و تردید دارد. افزون‌براین کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس با قطر مدت‌هاست اختلافات سیاسی و دیپلماتیک دارند و بعضا سفارتخانه‌های خودشان را در دوحه تعطیل کردند. آنچه از نشست پیش روی ریاض برمی‌آید، بسان نشست‌های قبل از کرونای شبه‌جزیره است که بیشتر رژه پروپاگاندایی و مشغول کردن افکارعمومی خودشان در دور ساختن از جنایات و اقدامات تروریستی است که در منطقه به‌خصوص یمن مرتکب می‌شوند و ننگ اینگونه نشست‌ها با رژیم اشغالگر صهیونیستی را برای خود می‌خرند. از سوی دیگر، رسانه‌های رژیم‌صهیونیستی مدعی هستند که تل‌آویو درحال رقابت با زمان است و می‌خواهد قبل از سفر رییس‌جمهور آمریکا به‌سوی عادی‌سازی با ریاض گام بردارد. رسانه‌های رژیم‌صهیونیستی گزارش دادند که تل‌آویو آمادگی‌ها و مقدمات سفر موردانتظار «جو بایدن»، رییس‌جمهور ایالات‌متحده به سرزمین‌های اشغالی در ۱۳ ژوئیه را افزایش داده است اما به‌شکل پنهانی، با زمان برای تسریع عادی‌سازی با عربستان‌سعودی رقابت می‌کند. طبق این گزارش، انتظار می‌رود تل‌آویو مقدمات سفر بایدن را بچیند و جدول نهایی برنامه‌های او را در روزهای آینده آماده کنند. در ابتدای ماه آینده نیز تیم مقدماتی ایالات‌متحده وارد سرزمین‌های اشغالی شود تا تمام جزئیات و برنامه‌های این سفر را نهایی کند. پایگاه اینترنتی «وای‌نت» رژیم‌صهیونیستی درباره برنامه‌های تل‌آویو گفت که مسابقه و رقابتی با زمان در پشت‌صحنه‌ آمادگی‌ها وجود دارد و تلاش می‌شود تا گام‌هایی برای دست‌یابی به توافقات عادی‌سازی با عربستان‌سعودی برداشته شود. هدف از این تلاش‌ها، حل موضوع عادی‌سازی روابط تل‌آویو-ریاض، حتی قبل از ورود بایدن به منطقه غرب‌آسیاست. رسانه‌های رژیم‌صهیونیستی گزارش می‌دهند که تلاش‌های تل‌آویو برای پیشرفت روابط با عربستان سعودی شامل فعالیت‌های تمام نهادهای این رژیم ازجمله ارتش، موساد، شورای امنیت و وزارت امورخارجه می‌شود.
این رسانه‌ها اذعان می‌کنند که شهروندان مسلمان ساکن سرزمین‌های اشغالی برای ادای حج به عربستان‌سعودی سفر خواهند کرد. باوجوداین، آن‌ها انتظار ندارند که به‌زودی شاهد عادی‌سازی کامل و برقراری روابط با عربستان‌سعودی باشند اما براساس این گزارش‌ها، تلاش‌های تل‌آویو برای چنین رخدادی همچنان ادامه دارد. این در حالی است که رسانه‌های آمریکایی در گزارش‌ها درباره جزئیات اهداف و برنامه‌های سفر بایدن به منطقه، از تلاش‌های پشت پرده کاخ‌سفید برای تسریع روند عادی‌سازی روابط میان عربستان‌سعودی و رژیم‌صهیونیستی خبر داده بودند؛ اقدامی‌که گفته‌ می‌شود احتمالا به یک محور و دستورکار مهم برای بایدن در سفر به منطقه غرب‌آسیا تبدیل شود. روزنامه آمریکایی واشنگتن‌پست نیز در مقاله‌ای با عنوان سفر بایدن به عربستان و دیدار وی با «محمد بن‌سلمان»، ولیعهد سعودی اعلام کرد که دو عامل برای سفر بایدن به عربستان وجود دارد؛ اول اینکه در وهله نخست، جنگ در اوکراین موجب شده تا آمریکا برای تنظیم بازار نفت نیاز شدیدی به کمک عربستان داشته باشد. اما عامل دوم نیاز اساسی رژیم‌صهیونیستی به بایدن جهت عادی‌سازی روابط با عربستان است. آنگونه که منابع خبری فاش کرده‌اند نمایندگان جو بایدن، درحال انجام مذاکرات محرمانه با عربستان، مصر و رژیم‌صهیونیستی با هدف عادی‌سازی روابط بین ریاض و تل‌آویو هستند؛ بنابراین پیش‌بینی می‌شود که عادی‌سازی روابط عربستان و رژیم‌صهیونیستی از مهم‌ترین محورهای گفت‌وگوی بایدن و بن‌سلمان باشد.
 
دانایی‌فر: روابط بین‌الملل خاورمیانه در آستانه یک دگرگونی است
«حسن دانایی‌فر»، سفیر سابق ایران در عراق در گفت‌وگو با خبرنگار روزنامه «صبح‌نو» با اشاره به مطرح شدن ایجاد ناتوی عربی و روند عادی‌سازی عربستان با رژیم‌صهیونیستی، عنوان کرد: اینگونه آرزوها، سال‌هاست که ازسوی آن‌ها مطرح می‌شود. حرف جدیدی نیست که اخیرا پادشاه اردن به آن پرداخته است. سال‌هاست که شکل‌گیری ناتوی عربی مطرح می‌شود. آن‌ها اگر بتوانند اتحادیه‌ای شکل دهند، هنر کرده‌اند. بعد از پیروزی انقلاب، شورای همکاری کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس با همین کاربری و با حمایت آمریکایی‌ها تشکیل شد ولی درعمل نتیجه‌ای نگرفتند. علاوه‌بر کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس علاقه‌مند هستند که ناتوی عربی را با عراق، اردن و مصر ایجاد و اضافه کنند؛ موضوعی که پشت آن، آمریکا و رژیم‌صهیونیستی است. هرچند ناتوی عربی بدون حضور آمریکا اعتباری ندارد، اما با نگرانی‌هایی که از وضعیت ضعیف آمریکایی‌ها در عرصه‌های مختلف در جهان دیده می‌شود، بعید به نظر می‌رسد این اتفاق روی دهد.
 
رویای شکل‌گیری ناتوی عربی  
سفیر سابق ایران با اشاره به تاثیر مذاکرات برجامی ایران و غرب در روند عادی‌سازی و سازش با رژیم‌صهیونیستی، تصریح کرد: اینکه مذاکرات هسته‌ای و تنش‌های برجامی در نزدیک شدن کشورهای عربی منطقه با رژیم‌صهیونیستی تاثیرگذار است، اینگونه نیست و نمی‌توان مذاکرات برجامی ایران را عامل اصلی، خیز کشورهای عربی منطقه به‌سوی اسرائیل دانست. اگرچه ما با برخی از کشورهای عربی منطقه مثل ریاض تنش‌های دیپلماتیک داریم اما روابط دیپلماتیک ما با اکثر کشورهای عربی منطقه در جریان است و روابط خوبی داریم.
 
تاثیر مذاکرات برجامی در تحولات منطقه
وی ادامه داد: نباید اینگونه موضوعات را به‌اشتباه تفسیر کرد. با نگاهی کوتاه می‌توان دریافت ما روابطی که با عمان و قطر داریم در دهه‌های گذشته اینگونه نبوده و پیشرفت خوبی داشته است. با سوریه و عراق بهترین رابطه‌ها را داریم. اگرچه روابط ما با کویت در حالت انجماد است و بیشتر به‌عنوان یک ناظر در رویدادهای منطقه است تا یک عضو فعال اما روابط ما با بحرینی‌ها هم که مشخص است؛ کشوری که در زمین سعودی‌ها بازی می‌کند و استقلالی از خودش ندارد. نباید فراموش کرد، پرونده وین یکی از موضوعات است و موضوعات دیگر را شامل نمی‌شود. چه در مذاکرات هسته‌ای به نتیجه برسیم یا نرسیم این امر اگرچه تاثیری، شاید داشته باشد اما عامل اصلی توسعه روابط ما با دیگران نیست.
 
بازی سعودی‌ها در دو زمین
وی در پاسخ به این سوال که آیا عادی‌سازی روابط عربستان با رژیم‌صهیونیستی با حضور بایدن در ریاض، نهایی می‌شود یا خیر؟ گفت: هرچند عادی‌سازی عربستان‌سعودی با رژیم‌صهیونیستی امکانش هست ولی زمانش کم است و در سفر بایدن به ریاض این امر ایجاد نمی‌شود؛ البته سعودی‌ها هم زمان می‌خواهند در هر دو زمین بازی کنند؛ هم علاقه‌مند هستند به‌نوعی با ما در ارتباط باشد و هم با آمریکا. سفر کاظمی که پیامش توسعه روابط با سعودی‌هاست در این زمان اندک بعید به نظر می‌رسد توافق شود، شاید ابعاد آن مشخص یا بررسی شود اما توافق نمی‌شود. از سوی دیگر هم با سفر بایدن به منطقه این موضوع مطرح می‌شود که شاید مذاکرات برجامی سرعت یابد، این احتمال می‌رود که اینگونه موضوعات به زمان نیاز دارد و بعد از سفر بایدن در منطقه موکول می‌شود.
 
خاورمیانه در آستانه دگرگونی
وی با اشاره به سفرهای متعدد منطقه‌ای در روزهای اخیر، عنوان کرد: این سفرهای دیپلماتیک گسترده که در منطقه در جریان است، نشان می‌دهد که پرونده‌های زیادی در غرب آسیا وجود دارد، حمله روسیه به اوکراین یکی از این موضوعات است که ما را در آستانه یک دگرگونی در روابط بین‌الملل قرار داده است. خاورمیانه به‌دلیل انرژی و درگیری‌ها در اوکراین و دریای مدیترانه شرایطی به وجود آورده که نیازمند تحرکاتی است که این روزها شاهد آن هستیم. حقیقتا جایگاه آمریکا به‌شدت تضعیف شده و اثرگذاری کاخ سفید در حال افول است؛ این هم عامل دیگری است که کشورهای منطقه باید به آن واکنش نشان دهند. وضعیت ما و دولت سیزدهم هم مشخص و روشن است که در عادی‌سازی روابط ایران با کشورهای همجوار و همسایگان خودمان هستیم؛ عاملی که رفت‌وآمدهای دیپلماتیک را شدت بخشیده است.

منبع: صبح نو

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.